Bên cạnh tăng nguồn cung nhà giá rẻ, đánh thuế bất động sản để hạn chế đầu cơ là một biện pháp hạ nhiệt giá nhà, theo chuyên gia.
Tại tọa đàm về nhà ở giữa tuần này, TS Cấn Văn Lực – chuyên gia kinh tế trưởng Ngân hàng BIDV cho rằng đã đến lúc Việt Nam cần triển khai chính sách thuế chống đầu cơ bất động sản. Đề xuất được ông Lực đưa ra trong bối cảnh giá nhà tại các đô thị lớn leo thang, vượt xa thu nhập, trong khi nguồn cung dồi dào và nhu cầu ở thực giảm.
Theo báo cáo của Bộ Xây dựng, 9 tháng đầu năm nay tại Hà Nội, giá căn hộ sơ cấp trung bình 80 triệu đồng một m2, tăng 33% so với cùng kỳ năm trước. Một số dự án hạng sang chào bán ở ngưỡng 150-300 triệu đồng mỗi m2. Tương tự, tại TP HCM giá sơ cấp khoảng 89 triệu đồng một m2, tăng 36% so với năm trước. Nhiều dự án cao cấp mở bán từ 150 triệu đồng mỗi m2 trở lên.
Ông Lực chỉ ra giá nhà leo thang chủ yếu do nguồn cung khan hiếm khi hàng nghìn dự án vướng pháp lý, cộng thêm chi phí đầu vào tăng cao và tình trạng thổi giá đất. Dẫn chứng về mức độ mất cân đối giữa giá nhà và thu nhập ngày càng nghiêm trọng, ông cho biết hiện một gia đình công chức tại Việt Nam phải mất ít nhất 26 năm tích lũy mới mua được nhà, trong khi trung bình toàn cầu là 15 năm. Giá nhà tăng nóng khiến người lao động mất dần cơ hội an cư, tiềm ẩn rủi ro cho nền kinh tế.
“Chính phủ sớm áp dụng thuế với căn nhà thứ hai, đất bỏ hoang hay các giao dịch ngắn hạn”, ông Lực kiến nghị, thêm rằng những sắc thuế này vốn phổ biến trên thế giới và Việt Nam cần coi đây là công cụ quan trọng để điều tiết thị trường.
Số liệu từ CBRE Việt Nam cũng cho thấy, trong 6 tháng đầu năm, giá nhà tại Hà Nội đã chạm mức 80 triệu đồng mỗi m2, còn tại TP HCM khoảng 85 triệu. Các mức này tăng bình quân 22-30% so với cùng kỳ năm ngoái.
Bà Dương Thùy Dung, Giám đốc điều hành CBRE Việt Nam, cho rằng thuế chống đầu cơ là giải pháp cần thiết để thị trường vận hành ổn định. Sau nhiều năm nghiên cứu, dù vẫn có lo ngại tác động ngắn hạn, theo bà chính sách này sớm muộn cũng cần phải được áp dụng.
Theo nghiên cứu của DKRA Việt Nam, 70% giao dịch bất động sản thành công trong 8 tháng qua rơi vào nhóm nhà đầu tư, đầu cơ, người mua để ở chỉ chiếm 30% – một tỷ trọng khá nhỏ. Trong khi đó, kết quả khảo sát tâm lý người mua nhà của Batdongsan (thuộc Tập đoàn Property Guru) cho thấy 86% người mua bất động sản chỉ giữ tài sản trong vòng một năm rồi bán lại, khoảng 14% có ý định giữ trên 5 năm.
Bà Dương nhận xét, khi nhìn vào bức tranh người mua nhà hiện nay, số lượng người mua để đầu tư, đầu cơ đang chiếm đa số, vượt xa nhu cầu ở thực. Diễn biến này diễn ra với tất cả phân khúc, không riêng căn hộ hay nhà liền thổ.
“Muốn dòng tiền quay về đúng nhu cầu ở thực và đầu tư dài hạn, không thể tránh khỏi việc đánh thuế bất động sản”, bà nhìn nhận.
